អត្ថបទ៖ ឈឺន ពិសី
ក្រសួងបរិស្ថាន តាមរយៈអង្គការ (WWF) នៅថ្ងៃទី១៨ ខែមករា ឆ្នា២០២១ បានឱ្យដឹងថា កម្ពុជានៅសេសសល់ក្រពើភ្នំដែលជាសត្វដ៏កម្របំផុតនៅលើពិភពលោក ចំនួនប្រមាណ២០០-៣០០ក្បាល ហើយក្រពើភ្នំទាំងនេះភាគច្រើន ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ជួរភ្នំក្រវាញទឹកដីខេត្តកោះកុង និងមួយចំនួនទៀតស្ថិតនៅតាមតំបន់ទន្លេស្រែពកក្នុងទឹកដីខេត្តមណ្ឌលគិរី។
កញ្ញា MILOU Groenenbrg ប្រធានផ្នែកតាមដាន និងស្រាវជ្រាវជីវចម្រុះនៃអង្គការ WWF បានឱ្យដឹងថា នៅដងទន្លេស្រែពក និងភ្នំព្រេចខេត្តមណ្ឌលគិរី គេបានប្រទះឃើញដានសត្វក្រពើភ្នំនេះ។ កញ្ញាថា សត្វក្រពើភ្នំជាប្រភេទសត្វដែលអៀនច្រើន ហេតុនេះគេកម្រឃើញវាដោយផ្ទាល់ភ្នែកណាស់ ហើយដើម្បីដឹងថាវាពិតជាមានវត្តមាននៅកម្ពុជា ចាំបាច់ត្រូវតាមដានពីដានជើង រូងរបស់វារស់នៅឬក៏លាមករបស់សត្វប្រភេទនេះជាចាំបាច់។
កញ្ញាបន្តថា ចំពោះការប្រឈមនៃសត្វក្រពើភ្នំ មានដូចជាការប្រមាញ់យកស្បែក ការនេសាទខុសច្បាប់ ការនេសាទដោយខ្សែភ្លើងឆក់ ការរកពងក្រពើភ្នំពីសំណាក់ពលរដ្ឋជាដើម។ កញ្ញាបញ្ជាក់ថា បើសិនករណីសត្វប្រភេទនេះស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតមួយប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែងខ្លាំង និងពិសេសការឈានដល់បាត់បង់ពូជនោះគេនឹងធ្វើការបង្កាត់ពូជវា រួចហើយយកកូនក្រពើភ្នំទាំងនោះទៅលែងក្នុងតំបន់សុវត្តិភាពដែលវារស់នៅ។
លោក នេត្រ ភក្រ្តា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន ក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរថា សត្វដ៏កម្រដែលប្រឈមនឹងផុតពូជ ពិសេសសត្វក្រពើភ្នំ និងសត្វស្លាបប្រភេទសត្វខ្សឹប សត្វត្រយ៉ងយក្ស សត្វត្មាត នោះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ដូចជាក្រសួងបរិស្ថាន បានរួមសហការជាមួយដៃគូដោយមានវិធានការមួយដែលគេកំពុងធ្វើដើម្បីអភិរក្ស។ ក្នុងនោះវិធានការនៃការបង្កាត់ពូជដើម្បីបង្កើនបរិមាណសត្វកម្រនេះ និងលែងចូលធម្មជាតិ ដើម្បីរក្សានូវនិរន្តរភាពនៃវត្តមានសត្វ កម្រដែលជិតផុតទាំងអស់នៅកម្ពុជា។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានរូបនេះបន្ថែមថា ដោយមើលឃើញពីភាពចាំបាច់ក្នុងកិច្ចការពារសត្វប្រភេទមួយចំនួនដែលជិតផុតពូជ ឬក៏ជាការគំរាមកំហែងបំផុតនៅលើពិភពលោកជាក់ស្តែងដូចជា សត្វក្រពើភ្នំ សត្វទន្សោង រមាំង សត្វខ្សឹប នៅប្រទេសកម្ពុជាក៏មានចំនួនច្រើនជាងគេផងដែរ ដើម្បីអភិរក្សសត្វទាំងនេះឱ្យនៅគង់វង្សតទៅមុខ ចាំបាច់ត្រូវសហការជាមួយដៃគូ អ្នកជំនាញដើម្បីរៀបចំនូវវិធានការផ្សេងៗក្នុងការរក្សានិរន្តភាពនៃសត្វប្រភេទនេះឱ្យគង់វង្សនៅកម្ពុជា។
ជុំវិញបញ្ហានេះ នាយកអង្គការ WWF លោក សេង ទៀក បានឱ្យដឹងដែរថា ការប្រឈមមុខបាត់បង់ពូជសត្វក្រពើភ្នំមានច្រើនកត្តាក្នុងនេះដូចជាក្នុងអំឡុងក្នុងឆ្នាំ២០០៣ ដល់២០០៥ ប្រជាពលរដ្ឋបាននាំគ្នាប្រមូលពងរបស់វានៅតាមតំបន់ទន្លេស្រែពក ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីតំបន់ទន្លេស្រែពកនេះត្រូវបានគេដាក់បញ្ចូលជាតំបន់អភិរក្សធនធានធម្មជាតិស្នូលមក សកម្មភាពនេះបានលុបបំបាត់ទៅវិញ។ លោកថ្លែងដែរថាកាលពីមុនសត្វក្រពើភ្នំនេះមិនត្រូវបានគេចាប់អារម្មណ៍ទេ ប៉ុន្តែទើបតែឆ្នាំ២០១៩ គេបានស្គាល់ពីសត្វប្រភេទនេះជាក់លាក់ ហើយបានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងបានអភិរក្សសត្វប្រភេទកម្រនេះឡើង៕
